کلیاتی در خصوص بودجه سال ۹۹
برای آشنایی با بودجه سال ۹۹ ابتدا باید با خود بودجه و معانی آن آشنا شویم از این رو در این بخش کلیاتی در خصوص بودجه نظیر واژه بودجه، تعریف بودجه، سیر تکوین بودجه، و اهمیت و ضرورت بودجه به طور خلاصه ارائه خواهد شد تا خوانندگان محترم با مسائل مربوط به کلیات آشنائی پیدا کنند.
واژه بودجه:
واژه بوژت ( Bouget ) يك واژه فرانسه قديم است و به كيف چرم اطلاق ميشده است كه وجوه نقد را در آن نگهداري مي كردند. بدين جهت ابتدا كيف چرمي كه محتوي صورت مخارج و درآمدهاي دولت انگليس بوده و وزير دارائي انگليس آن را با خود به پارلمان مي آورده و صورتهاي مخارج و درآمدهاي مملكتي را از كيف خارج كرده و براي تصويب به پارلمان عرضه مي داشته است در انگليس Budget ناميده مي شد. به تدريج معني اصطلاح بودجه از خود كيف, تبديل به محتويات آن شد. بعدا كه به تدريج صورتهاي مزبور در يك صورت واحد گنجانده شده است, اين صورت بنام ”باجت“ در انگليسی و بودجه در فرانسه ناميده شده و در ساير زبانها نيز همين كلمه بكار برده شد.
قبل از انقلاب مشروطه چنين واژه اي در زبان فارسي به كار نمي رفته است و پس از آن چون قانون اساسي ايران بيشتر از قوانين اساسي بلژيك و فرانسه ترجمه و اقتباس شده اين واژه نيز همراه قوانين مالي فرانسه ترجمه و وارد قانون محاسبات عمومي ايران و زبان فرانسه گشته است.
تعاریف بودجه:
ديدگاهها, نظريه ها و تعاريف مختلفی در خصوص بودجه ارائه شده است. این تعاريف نیز متاثر از نظريه هاي اقتصادي در مورد دولت بوده است و ديدگاههاي موجود در زمينه دولت نيز تحت تاثير شرايط متفاوت سياسي, اقتصادي و فرهنگي بوده است. در یک بررسی کلی می توان گفت نظام بودجه بندي به عنوان يك ابزار مهم و حساس برنامه ريزي به موازات رشد و توسعه دولت و جامعه, مراحل و تحولات مهمي را پشت سر گذاشته و امروزه بصورت يك نظام پيچيده فني و مالي درآمده است. اين نظام در آغاز پيدايش خود به علت محدوديت حوزه فعاليت دولت و به علت نگرش منفي جامعه نسبت به فعاليتهاي دولت, عمدتاً يك ابزار سياسي بوده و از دهه سوم قرن ميلادي به علت رواج اقتصاد كينزي كه دولت را به مداخله در فعاليت اقتصادي و سرمايهگذاري اجتماعي تشويق و ترغيب مينمود, بودجه دولتي به عنوان ابزار اقتصادي و مالي, علاوه بر نقش هاي سياسي, نقشهاي اقتصادي و مالي را نيز بر عهده گرفت و بالاخره با گسترش فعاليتهاي دولتي در همه جنبه هاي زندگي و بزرگتر و پيچديده تر شدن سازمانهاي دولتي و پيشرفت روشهاي مديريت و برنامه ريزي و ظهور تكنولوژي اطلاعاتي امروزه, نظام بودجه بندي يك سيستم پيچيده اي از طرحها و برنامه هاست و بودجه علاوه بر نقش هاي سياسي و اقتصادي, نقش حساس و مهم برنامهريزي را نيز عهده دار شده است و امروزه بودجه منعكس كننده انواع برنامهريزيهاي سياسي, اجتماعي و فرهنگي جامعه است. از طرفي چون مسلم شده كه توسعه امري يك بعدي نبوده و توسعه اقتصادي مي تواند به توسعه اجتماعي و فرهنگي بيانجامد, مهمترين عامل در وقوع اين امور, گزينش درست اهداف, استراتژي ها و نهايتاً رسالت هاي سيستم برنامه ها وطرحهاي بودجه است.
بر این اساس در ميان انواع تعاريفي كه از بودجه به عمل آمده سه دسته عمده را مي توان تشخيص داد:
الف- تعاريفي كه بر جنبه سياسي بودجه تاكيد مي ورزند.
ب- تعاريفي كه بر جنبه هاي اقتصادي و مالي تاكيد مي ورزند.
ج- تعاريفي كه بر جنبه هاي برنامه اي و مديريت بودجه تاكيد مي ورزند.
سیر تکوین بودجه:
مفهوم بودجه همگام با تكامل دولت ها و پيچيده تر شدن وظايف دولت, تغيير و تكامل يافته است. اين تكامل را مي توان به چهار مرحله متمايز تقسيم كرد. در مرحله اول كه تقريباً از ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۵ مي باشد, تاكيد عمده روي ايجاد يك سيستم با كفايت براي كنترل هزينهها بود و حسابداري هزينه ها و پيوند بين حسابداري و بودجه مطرح بود. مرحله دوم كه در توسعه بودجه عملياتي خود را نشان مي دهد, استفاده از بودجه به عنوان ابزار مديريت مالي بود و خود را در اصلاح ساختار مناسب, بهبود مديريت و برنامه هاي اندازهگيري كارظاهر ساخت و بر بودجه اي تاكيد داشت كه كار و فعاليتهاي سازمان را اندازه بگيرد.
مرحله سوم با پيوند دادن بودجه و برنامه به عنوان معياري براي تجزيه و تحليل رفاه اقتصادي آغاز شد و روي پيشرفتهائي كه در تكنولوژيهاي تصميم گيري و اطلاعاتي رخ داده بود تمركز داشت.
مرحله چهارم بواسطه پيچيدگي محيط سازمانها بوجود آمده و باعث استفاده از بودجه بر مبناي صفر به عنوان ابزاري برنامه ريزي راهبردي (استراتژيك) گرديده است. بر این اساس سیر تکوین بودجه را می توان به شرح ذیل برشمرد:
- الف- بودجه به عنوان ابزار كنترل
- ب- بودجه به عنوان ابزار برنامه ريزي
- ج- بودجه به عنوان ابزار مديريت مالي
- د- بودجه به عنوان ابزار راهبردي(استراتژيك)
ضرورت بودجه و بودجه ریزی:
بودجه بندي را ”فرآيند تخصيص منابع محدود به نيازهاي نامحدود“ مي دانند . مجموع كوشش هائي كه صرف تدوين و تخصيص منابع مي شود به منظور”حداكثر استفاده“ از منابعي است كه معمولاً در حد كفايت نمي نمايند و به اصطلاح اقتصادي”كمياب“ هستند. بنابراين در راه رسيدن به ”اهداف مطلوب“ ضرورت دارد به نحوي از هر يك از منابع محدود استفاده گردد كه در تبديل كل منابع به پول بتوان گفت كه با حداقل هزينه, حداكثر استفاده به عمل آمده است.۱٫تضاد و برخورد اين دو واقعيت يعني نامحدود بودن نيازها و محدود بودن منابع, انسان متفكر و انديشمند را به چنين نتيجه گيري مي رساند كه از منابع محدود بايد براي رفع نيازهاي نامحدود آنچنان ياري گرفت كه ”حد متناسب“ رضايت به دست آيد، و اين نخستين تصور بودجه است و ضرورت بودجه نویسی نیز از همین مسئله ناشی می شود.
اهميت بودجه:
بودجه بندي اهداف و كاربردهاي مختلفي در تنظيم, تصويب, اجرا و كنترل سياستهاي دولت و سازمانها دارد. در مرحله اول, بودجه چارچوبي را براي تنظيم سياستهاي دولت و سازمانها فراهم مي كند و فعاليتهاي مختلف براي رسيدن به اهداف توسعه و تقسيم اين فعاليتها بين مجريان فعاليتها تعيين مي شود. در مرحله تصويب, بودجه وسيله كنترل قانوني است. در مرحله اجرا, بودجه بندي راهنماي مديران در اجراي سياستهاي تدوين شده است و در نهايت بودجه بندي مهم ترين ابزار كنترل و نظارت بر عملكرد دولت و سازمانها محسوب مي شود. بنابراين اهداف و مقاصد بودجه بندي را در سطح كلان(دولت) كه قابل تصميم به سطوح سازماني نيز مي باشد, را مي توان به شرح ذيل بيان كرد:
- الف- بودجه وسيله اي براي تدوين و تنظيم برنامه هاي دولت و سازمانها است.
- ب- بودجه وسيله تحصيل مجوز قانوني براي فعاليتهاي دولتها و سازمانها است.
- ج- بودجه راهنماي اجراي سياستهاي دولتي و سازمانها است:
- د- بودجه قوي ترين وسيله كنترل قوه مجريه توسط قوه مقننه و وسيله آگاهي و اطمينان مردم از مصرف صحيح و قانوني منابع و وجوه عمومي است.
این مقاله که بر گرفته از مقاله “بودجه و بودجه ریزی در سازمان تامین اجتماعی (فرآیندها، چالش ها و راهکارها) ” توسط محسن رياضي نوشته شده است اهمیت بودجه بندی و برنامه ریزی را نشان می دهد از این رو با آشنا شدن با بودجه و بودجه بندی می توان لایحه بودجه سال ۹۸ کل کشور را به درستی درک کرد.
متن کامل لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور بهشرح زیر است:
ماده واحده و جداول كلان منابع و مصارف بودجه
پيوست شماره يك : اعتبار طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي
پيوست شماره دو :درآمدها و واگذاري داراييهاي سرمايهاي و مالي
پيوست شماره سه : بودجه شركتهاي دولتي، بانكها و مؤسسات انتفاعي وابسته به دولت (ﺑﻪ اﻧﻀﻤﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ آزاد ﺗﺠﺎري-ﺻﻨﻌﺘﯽ)
پيوست شماره چهار (قسمت اول): اعتبارات هزينهاي دستگاههاي اجرايي برحسب برنامه، خروجي و بهاي تمام شده (دستگاههاي مشمول بند (پ) ماده (۷) قانون برنامه ششم- بودجهريزي مبتني بر عملكرد)
پيوست شماره چهار (قسمت دوم): اعتبارات هزينهاي دستگاههاي اجرايي برحسب برنامه، خروجي و بهاي تمام شده (دستگاههاي مشمول بند (پ) ماده (۷) قانون برنامه ششم- بودجهريزي مبتني بر عملكرد)
منابع تكميلي و مرتبط
- برنامه كلي اصلاحات ساختاري بودجه عمومي
- بخشنامه بودجه سال ۱۳۹۹ كل كشور (به انضمام پيوست ها)
- برنامه عملياتي دوسالانه دولت ۱۳۹۹-۱۴۰۰ (جلد اول)
- برنامه عملياتي دوسالانه دولت ۱۳۹۹-۱۴۰۰ (جلد دوم)
- خلاصه گزارش عملكرد قانون برنامه ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۹۷
- گزارش عملكرد قانون برنامه ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۹۷، جلد اول: حوزه فرابخشي
- گزارش عملكرد قانون برنامه ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۹۷، جلد دوم: حوزه بخشي (۱)
- گزارش عملكرد قانون برنامه ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۹۷، جلد سوم: حوزه بخشي (۲)
- برنامه عمراني دولت با رويكرد توسعه مشاركت عمومي و خصوصي در سال ۱۳۹۹
- گزارش برنامه توليد و اشتغال (برپايه سياست هاي كلي اقتصاد مقاومتي)
برای دانلود لایحه بود سال ۱۳۹۹ به صورت یکجا و کامل بر روی لینک زیر کلیک فرمایید:
لایحه بودجه ۹۹ pdf | دانلود فایل لایحه بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۹
سفارش طراحی اینفوگرافیک بودجه بندی
. تیم اینفوگرافیک فارسی با در اختیار داشتن افراد متخصص در زمینههای گوناگون فنی-مهندسی ، هنری و پروسه چاپ با انجام بیش از ۸۰۰ پروژۀ موفق و تجربه برگزاری بیش از ۱۷۷ کارگاه آموزشی، پاسخگوی نیازهای شما در زمینه طراحی اطلاعات، گزارشات و چاپ خواهد بود.
میزان افزایش حقوق کارمندان دولت در سال ۹۹
بررسی جزییات ضوابط مالی ناظر بر تنظیم لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ و پیش بینی سال ۱۴۰۰ نشان میدهد، افزایش حقوق و دستمزد مشمولین قانون کار پانزده (۱۵) درصد تعیین میگردد. در این مصوبه تاکید شده، رقم قطعی افزایش به تصویب شورای عالی کار خواهد رسید.
گفتنی است، در ضوابط مالی ناظر بر تنظیم لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ ابتدا افزایش حقوق و دستمزد مشمولین قانون کار و مستمریها بیست (۲۰) درصد تعیین شده بود که بعد از تغییر رقم افزایش حقوق کارمندان دولت در روند بررسی بودجه در مجلس، میزان افزایش حقوق کارگران نیز در جلسات شورای عالی کار تغییر کرد.
ضوابط مالی ناظر بر تنظیم لایحه بودجه سال ۱۳۹۹و پیش بینی ۱۴۰۰
قسمت اول – بودجه هزینه ای:
۱- استخدام رسمی و پیمانی در کلیه دستگاههای سیاستگذار و مجری صرفا با رعایت قوانین و مقررات مربوطه پیشبینی میشود. اخذ تاییدیه سازمان برنامه و بودجه مبنی بر تامین بار مالی قبل از صدور مجوز استخدامی ضروری است.
۲- دستگاه های سیاستگذار و مجری:
الف – افزایش ضریب ریالی حقوق را به طور متوسط پانزده (۱۵) درصد لحاظ نمایند. رقم قطعی ضریب به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. افزایش حقوق و دستمزد مشمولین قانون کار پانزده (۱۵) درصد تعیین می گردد. رقم قطعی افزایش به تصویب شورای عالی کار خواهد رسید.
ب – سقف اعتبار مربوط به سرانه اضافه کار کارکنان را در بودجه سال ۱۳۹۹ حداکثر معادل اعتبار سرانه اضافه کار در سال ۱۳۹۸ (مبتنی بر موافقتنامه متبادله سال ۱۳۹۸) پیش بینی نمایند.
ج – مبلغ پاداش پایان سال (عیدی) را در بودجه سال ۱۳۹۶ معادل ( ۱۲٫۰۰۰٫۰۰۰ ) ریال پیش بینی نمایند. مبلغ قطعی پاداش پایان سال به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
د. اعتبار مأموریت (داخلی و خارجی کارکنان را حداکثر معادل پیش بینی عملکرد سرانه اعتبار سال ۱۳۹۸ (مبتنی بر موافقتنامه متبادله سال ۱۳۹۸) پیش بینی نمایند.
ه – اعتبار سرانه کمکهای رفاهی مستقیم و غیر مستقیم کارکنان را، حداکثر معادل اعتبار سرانه سال ۱۳۸۸ (مبتنی بر موافقتنامه متبادله سال ۱۳۹۸) و پاداش یک ماهه معادل یک ماه حقوق و مزایای کارکنان را از محل صرفه جوئی اعتبارات پیش بینی نمایند.
و – تمامی موسسات، شرکتهای دولتی و دستگاه های اجرایی از جمله شرکتهای دولتی مستلزم ذکر یا تصریح نام مانند شرکتهای تابعه وزارت نفت ، و شرکتهای تابعه سایر وزارت خانه ها، بانک ها، بیمه های صدا و سیما و سایر شرکتهای که به نحوی دارای قوانین ومقررات خاص پرداخت حقوق و مزایا هستند موظفند با استناد به ماده (۷۵) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) افزایش اعتبار حقوق، دستمزد و مزایای کارکنان خودرا در بودجه پیشنهادی سال ۱۳۹۹ مطابق افزایش مندرج در جزء (الف) بند (۲)، و با رعایت بخشنامه های شورای حقوق و دستمزد و مقررات تعیین شده در بودجه سال پیش بینی نمایند.
از هرگونه پیش بینی اعتبار برای بندهای ب وه منوط به استقرار سامانه حسابداری قیمت تمام شده موضوع بند الف تبصره (۲۰) قانون بودجه سال ۱۳۸۸ در شش ماهه اول سال ۱۳۹۸ می باشد.
کلید واژه ها :
“
Leave a comment