اوریگامی چیست؟

مفهوم شناسی 

واژه اوریگامی «origami» متشکل از دو قسمت «ori» به معنای تا زدن و «gami» تغییر یافته کلمه «kami» به معنای کاغذ است. بنابراین میتوان گفت: اوریگامی به معنای هنر خلق اثر فقط با تا زدن کاغذ با روش‌­های مختلف و بدون استفاده از ابزارهای خاص میباشد. در نتیجه برای خلق یک اثر اوریگامی، فقط نیاز به کاغذ و انگشتانتان دارید.

تاریخچه اوریگامی 

روش ساخت کاغذ ظاهراً در حدود سال ۱۰۰ میلادی در چین شروع شد و تا بیش از پانصد سال به‌صورت یک راز نگهداری می‌شد. در حدود قرن ششم میلادی این صنعت توسط راهبان بودایی از چین به ژاپن وارد شد. سپس در نیمه قرن هشتم میلادی و پس از تسلط اعراب مسلمان بر آسیای مرکزی، این صنعت توسط آنان به نقاط دیگر برده شد و در قرن دهم میلادی به مصر و در قرن دوازدهم میلادی به اسپانیا رسید. پس از ورود اعراب به سیسیل(Sicily) این صنعت وارد ایتالیا شد و کارگاه‌های کاغذسازی در ۱۲۷۶ در فابرینوی ایتالیا و در ۱۳۴۸ در تروی فرانسه آغاز به کار کردند. از این زمان به بعد یعنی از نیمه دوم قرن چهاردهم میلادی مصرف کاغذ برای کتاب در اروپا متداول شد. اگر چه از ابتدای همین قرن استفاده از کاغذ در انگلستان رواج یافت، ولی اولین کارگاه تولید کاغذ در قرن پانزدهم در هرتفورد انگلستان برپا شد. اولین کارگاه ساخت کاغذ در آمریکای شمالی در سال ۱۶۹۰ ایجاد شد.

گروهی معتقدند که اولین بار خم کردن کاغذ در چین متداول شده‌است. استفاده از ماکت‌های کاغذی خانه، برای سوزاندن در مراسم تدفین از دلیل این ادعا است. اما شکی نیست که این ژاپنی‌ها بودند که هنر خم کردن کاغذ را کمال بخشیدند و به عبارتی از آن خود ساختند.

آشنایی با ده روش خلق اثر اوریگامی

۱- اوریگامی آبستره یا انتزاعی

منظور از آبستره تنها نوعی طبقه بندی برای مدلی که نمی‌توانید درکش کنید نیست. تعداد محدودی از اوریگامیست‌ها با ذهن‌هایی کاملا انتزاعی اصرار در خلق مدل‌های آبستره‌ای دارند که هر چند هیچ معنای خاصی ندارد ولی بسیار زیبا و جالب هستند.

۲- روش مچاله کردن

این تکنیک توسط پل جکسون، آغاز و در ابعاد وسیعی به وسیله وینست فلادرر فرانسوی گسترش یافت. این روش شامل چند تکنیک ساده‌ی اوریگامی است که در اساس عبارت از چندین بار مچاله کردن کاغذ به شکل یک توپ قبل از تا زدن است.

۳- اوریگامی حجره‌ای

اوریگامی حجره‌ای به روشی گفته می‌شود که در آن تعدادی واحدهای هندسی متشکل از لبه و جیب را طوری تا می‌زنید که درون یکدیگر جاسازی شوند. مدل نهایی باید بدون نیاز به چسب، کاملاً در هم قفل شود.

۴- اوریگامی کاربردی

منظور از اوریگامی کاربردی مدل‌های قابل استفاده است. مثل پاکت، زیربشقابی،جعبه، فنجان، ظرف و … .

۵- اوریگامی پیورلَند

این روش توسط جان اسمیت در انگلستان مطرح شد و فقط از یک سری خطّ تا به صورت تپه‌ای و دره‌ای تشکیل می‌شود بدون هیچ تای وارونه  و فرورفتگی و غیره جالب اینجاست که با وجود محدودیت‌های دست و پا گیر این روش، باز هم تعداد زیادی طرح‌های فوق العاده جالب خلق شده‌اند.

۶- اوریگامی واقع گرایانه

در این روش، تأکید بر خلق یک مدل کاملاً دقیق، شامل تمام ریزه کاری‌های مدل اصلی است. به عنوان مثال یک عنکبوت با شش پا قابل قبول نیست. بنابراین معمولاً اوریگامی واقع گرایانه شامل طرح‌های پیچیده  و مراحل متعدد است.

۷- اوریگامی موزاییک فرش

در این روش، انواع تکنیک‌های پیچ را به کار می‌برید. در کاغذ، تاهای از پیش تعیین شده ایجاد می‌کنید و سپس با طرح‌های آجری یا موزاییکی کاغذ را تا می‌زنید. مدلی فوق العاده زیبا خلق می‌شود که البته مستلزم داشتن تکنیکی بدون نقص است.

۸- اوریگامی نهایت واقع گرایی

این روش در دهه ۷۰ میلادی، توسط شخصی نروژی به نام اُتو نورداِستورم کشف شد. در این روش ابتدا کاغذ کاملاً کیپ به دور مدل پیچیده می‌شود (مانند یک گوزن شاخ دار) و بعد در حالی که شکل مدل در کاغذ حفظ شده، خود مدل اصلی از درون کاغذ خارج می‌شود.

۹- اوریگامی مجازی

این روش مناسبت ترین روش برای اوریگامیست‌های تنبل است! شما به جای ساختن مرحله به مرحله مدل، تمام اَشکال آن را تنها در ذهنتان دنبال می‌کنید. این روش برای خلق اوریگامی‌های متحرک با استفاده از نرم افزار فلش مناسب است.

۱۰- اوریگامی تای خیس

در این روش از کاغذی استفاده می‌شود که در خمیر آن چسب به کار رفته تا الیاف چوب به هم بچسبند. اگر کاغذ را قبل تا زدن خیس کنید، چسب به تدریج شروع به حل شدن میکند و کاغذ در اثر خشک شدن سفت می‌شود و در نتیجه فرمی را که به آن دادید حفظ میکند. به این ترتیب حالت سه بُعدی و انحناهای مدل بعد از تا خوردن هم همچنان باقی می‌ماند.

 پروژه های انجام شده با تکنیک اوریگامی:

http://infographics.ir/category/paper-engineering

آشنایی با ۱۰ اوریگامیست شاخص

۱- نیک رابینسون

نیک رابینسون، تا زدن کاغذ را از اوایل دهه هشتاد میلادی آغاز نموده و بیش از بیست و پنج سال عضو انجمن اوریگامی انگلستان بوده است. نیک در سال ۴۹۹۱ در سه رشته از پنج رشته  مسابقه بین المللی اوریگامیآلیس در سرزمین عجایب موفق به کسب جایزه شد.

کتاب: هنر کاغذ و تا، اوریگامی

وبسایت: www.origami.me.uk

 

۲- آکیرا یوشی زاوا

آکیرا یوشی زاوا استاد بزرگ اوریگامی ژاپن است که حق زیادی به گردن اوریگامی به شکلی که ما امروز می‌شناسیم دارد. او خالق بیش از ۵۰۰۰۰ طرح است که تنها بخش کوچکی از آنها منتشر شده است. در سال ۱۹۸۳ مفتخر به دریافت نماد خورشید تابان ژاپن از دست امپراطور هیروهیتو شد.

کتاب: موزه اوریگامی

 

۳- هرمَن وان گوبِرگِن

هرمن یک خلاق بلژیکی است. او ادعا دارد که هر یک از مدل‌های جدیدی که خلق می‌کند، جنبه ابتکاری جدید و متفاوتی دارد. استاندارد آثارش را چنان بالا میداند که اغلب تنها سالی یک طرح ارائه میدهد و البته ارزش انتظار را دارد.

وبسایت: http://db.origami.com

 

۴- فیلیپ شن

فیلیپ در فیلیپین متولد شده است. وی بیش از ۴۰ سال به خلق طرح‌های هندسی پرداخت که از زیبایی و تأثیر فوق العاده برخوردار بودند. او مایل بود تا با طبیعی ترین روش تا زدن و بدون توسل به زور، تا خوردن خطّ تاها را در محل مورد نظر ببیند. نتایج حاصل از این روش طرح‌های هستند که اغلب سه بعدی و با استفاده از کشیدگی کاغذ خلق شده‌اند.

کتاب:

• گلچین تاهای هندسی
• تاهای هندسی بیشتر

 

۵- رابرت نیل

رابرت یک آمریکایی است که از اواخر دهه ۵۰ میلادی به خلق آثاری بدیع و تأثیرگذار پرداخته که در گروه طراحی‌های «ساده» قرار می‌گیرند. صدها تَن از خلاقان اوریگامی، تکنیک‌های دشوار تا زدن را ابداع کرده‌اند اما تنها تعداد کمی به خلق طرح ساده ولی با کیفیت عالی توجه نموده‌اند. اما رابرت نیل توانسته این کار را برای سالیان طولانی و با موفقیت انجام دهد.

کتاب:

• اوریگامی ساده و آسان
• کدام اول بود

 

۶- مایکل لافوس

مایکل یک هنرمند آمریکایی است که گویا به هر تایی که میزند زندگی میدهد. او با الهام از استاد آکیرا یوشی زاوا توانست گیاهان و آبزیان کوچک را با زیبایی خلق کند. او یک اوریگامیست واقعی است که برای تا زدن هر مدل خاص یک کاغذ مخصوص هم می‌سازد.

کتاب:

• اوریگامی پیشرفته
• اوریگامی دو: هنر تا زدن کاغذ

وبسایت: www.origamido.com

 

۷- رابرت لنگ

رابرت لَنگ آمریکایی، فیزیکدان و متخصص لیزر سابق است که در حال حاضر به عنوان پیشتاز در طراحی و تا زدن مدل‌های اوریگامی شهرت جهانی دارد. کارهای او شامل سوژه‌‌های بسیار متنوعی همچون: گوش ماهی‌ها، گل‌ها، حشرات و حیوانات هستند. او با طراحی نرم افزار منحصر به فرد خود در مکان یابی نقاط تا زدن (مرجع یابی) و رسم الگوهایخطّ تا انقلابی در طراحی اوریگامی به وجود آورده است.

کتاب:

• حشرات اوریگامی
• اسرار اوریگامی: روش های ریاضی برای یک هنر قدیمی

وبسایت: www.langorigami.com

 

۸- اریک جویزل

اریک هنرمندی فرانسوی است که شهرت وی بیشتر به دلیل مدل‌های صورت و فیگورهای انسان است که نمایانگر عمق احساسات او هستند. او خالق مدل افسانه‌ای پنگولین (مورچه خوار فلس دار) است که بیش از یک هفته را صرف تا زدن آن نمود.

کتاب: ماسک ها و نیم تنه های سه بعدی

وبسایت: www.ericjoisel.com

 

۹- توموکو فوسه

توموکو یک زن اوریگامیست ژاپنی است که به مدت بیست سال در اوریگامی به خصوص در طرح‌های حجره دار مثل ستاره‌ها، جعبه‌ها و …سابقه فعالیت دارد و دارای بیش از ۶۰ کتاب در این زمینه است.  توموکو در نقاط مختلف جهان  کلاس آموزشی و نمایشگاه‌هایی بینظیر برای علاقمندان به اوریگامی برگزار کرد  و شخصیت خونگرم و متواضع او سبب محبوبیت فوق العاده اش در تمام انجمن‌های اوریگامی شده است.

کتاب:

• جعبه‌­های مسحورکننده اوریگامی
• اوریگامی واحدی: تغییر شکل های چندبعدی

 

۱۰- دیوید بریل

دیوید بریل یکی از اساتید اوریگامی در دهه ۷۰ میلادی در انگلستان و معاون سابق انجمن اوریگامی انگلیس است. او بیش از ۳۰ سال به خلق آثار فوق العاده پرداخته که نمایش بینظیری از ترکیب استادانه تکنیک و هنر هستند.

کتاب: اوریگامی باشکوه

وبسایت: www.brilliantorigami.com

منبع:

کتاب هنر کاغذ و تا اوریگامی،  نیک رابینسون، ترجمه مهرک ایروانلو،  انتشارات آوند دانش